Động vật ruột khoang

Động vật ruột khoang bao gồm một số loài sứa biển và một số loại san hô. Loài sinh vật này chứa một bộ máy phóng độc bao gồm : một viên nang kích thước khoảng 1/10mm nằm dưới da nối với một tế bào xúc giác. Bên trong viên nang có một ống xoắn và một bọc nọc độc sẽ phóng ra và tiêm nọc độc vào kẻ thù. Số lượng bộ máy phóng độc có thể lên tới 100,000 cho một con sứa. Triệu chứng khi bị trúng độc : đau dữ dội tại điểm tiếp xúc, viêm, ngứa và nổi mề đay.

Đối với độc của sứa có thể buồn nôn, nôn, chuột rút bụng, tiêu chảy, sốt, suy tim, suy hô hấp, phản ứng dị ứng và có thể dẫn tới tử vong.

San hô lửa : thân của san hô lửa màu đỏ, nhìn thoáng qua có thể trơn tru và vô hại nhưng nhìn kỹ sẽ thấy tua tủa những sợi lông nhỏ mang chất độc. Khi tiếp xúc với chúng có thể gây bỏng, nổi mề đay và đôi khi gây hoại tử cục bộ.

Các loại sứa : các loại sứa có khi bạn không cần chạm vào mà bạn chỉ cần làm cho chúng kích động như đập chân nhái phải chúng hay bắn phải chúng chúng cũng có thể phóng ra chất độc trong nước, bạn có thể bị bỏng rát, chuột rút cơ bắp, khó thở và sốt. Có loại có thể gây suy tim và hô hấp, phản ứng của dị ứng có thể gây tử vong như sứa Phisalis.

Les Hydraires – gồm sứa và thuỷ tức: là một nhóm động vật gồm rất nhiều loại, chúng sống theo kiểu trôi dạt, di chuyển theo thuỷ triều, theo dòng chảy và gió.

Thuỷ tức cũng có khi cố định như một đám cây hay bám trên các sợi dây cũ. Loài thuỷ tức có thể gây ngứa, bỏng đặc biệt với loại như dạng cây noel.

Hải quỳ : đại đa số hải quỳ ở Guadeloupe đều không độc hoặc độc không đáng kể. Nhưng có một số loài cần tránh là hải quỳ mặt trời (Anémone-soleil) nó không có màu sắc như mặt trời nhưng tròn như mặt trời, loại này có rất nhiều đôi khi bám thành đám như một tấm thảm, nó có những tua ngắn và tròn, khi đụng vào nó chỗ chạm vào có thể bị bỏng rát.

Cách xử lý khi bị độc của các sinh vật ruột khoang : Vệ sinh vết thương bằng nước biển để loại bỏ nọc độc và chất độc bám vào da, không được sử dụng nước ngọt. Dùng axit axetic 5% (dấm) để hoà tan chất độc. Bạn có thể dùng các dung dịch khác như 40% đến 70% bicarbonade, dầu oliu, nước tiểu, đường. Cẩn thận loại bỏ các mảnh vụn còn xót lại, sử dụng bọt cạo râu, bột thạch cao để hút chất độc. Không được chà sát để chất độc lây sang chỗ khác. Ngâm nước nóng ở 40°C để giảm đau và loại bỏ chất độc. Khi nặng quá cần đến bệnh viện. Có một số kem chống bỏng cho sứa cũng rất có tác dụng. Để phòng tránh những động vật thân mềm, cầu gai này tốt nhất nên mặc bộ đồ lặn trùm kín người, mang găng tay và bí tất, mặc dù không phải chỉ để giữ ấm cho cơ thể, cố gắng hết sức không cọ quệt vào đá hoặc vào bất cứ cái gì kể cả san hô, nếu buộc phải bám vào hay nép vào khi phục kích thì nên quan sát trước cẩn thận. Khi bị sóng hay hải lưu đẩy vào đá nên dùng báng súng đẩy mình ra không nên dùng tay (dù là đeo găng tay) hay vai hoặc các bộ phận khác của cơ thể. Cố gắng tránh xa và không nên trêu chọc bọn sứa biển. Quan sát kỹ những vật trôi xung quanh để tránh bọn thuỷ tức ngứa lẫn trong đó. Mang theo thuốc chống sứa để bôi ngay khi bị trúng độc. Nếu bị cầu gai đâm thì cố gắng nhổ ra hết vì để sót lại rất dễ thành bướu nhỏ.

Cá

Cá mập dĩ nhiên là cá nguy hiểm nhất, ở Guadeloupe không có nhiều cá mập và chúng cũng không có nguy hiểm, chưa có ghi chép nào về tai nạn do cá mập gây ra ở Guadeloupe cả nhưng dù sao nó cũng là một trong những mối nguy hiểm nhất đối với dân lặn bắn cá. Tuy nhiên ở mạn bờ biển đối diện với Mexico ở khá xa bờ và vùng biển sâu thường xuyên xuất hiện cá mập trắng một loài cá mập cực kỳ hung dữ (nhất là vào khoảng tháng 6, tháng 7) người ta thường tổ chức các tour du lịch cho quan sát cá mập trắng bằng cách cho bạn lặn trong lồng sắt và cũng đã có tai nạn xảy ra do cá mập trắng tấn công lồng sắt qua mạnh làm cho người trong lồng bị chấn thương. Ở Guadeloupe cá mập thường gặp nhất là cá mập chanh, tương đối hiền lành, ít bị kích động, chúng thường xuất hiện ở vùng nước ấm như Petite Terre, có con đạt tới 3,4 m, chúng ăn cá nhỏ và những động vật thân mềm, cũng có nhiều loại cá mập khác nhưng rất ít và không có nguy hiểm, bạn có thể yên tâm lặn bắn cá ở Guadeloupe mà không phải lo lắng gì về cá mập.

Cá nhím (Diodon araigné) : đa số cá nhím có gai độc đâm vào rất buốt, chúng thường nguỵ trang tốt nên bạn rất dễ đụng phải, loại này cũng thường có độc nên tốt nhất là không nên bắn, chụp ảnh thì ok vì nom chúng rất bắt mắt và chú ý hầu hết cá đều cắn lại bạn khi bạn bắt chúng, nếu bị gai đâm thì nên xử lý khử trùng vết thương ngay.

Cá đuối – Les raies : luôn luôn nguy hiểm với những cái gai ở đuôi, nhưng cũng như các loại cá đuối khác chúng rất hiền lành, không tấn công bạn nếu bạn không tấn công chúng. Dân lặn bắn cá rất ít khi bắn cá đuối bởi vì chúng quá dễ bắn, lý do : mục tiêu quá to, di chuyển chậm, và rất ít khi tránh xa con người, ăn cũng không ngon. Tuy nhiên nếu bạn bắn chúng thì phải cẩn thận với cái đuôi của chúng, nếu bị quất trúng có thể đau dữ dội, có khi bị ngất, có khi bị sưng tấy, xuất huyết, giảm huyết áp, rối loạn nhịp tim, rối loạn ý thức, vết thương có thể bị hoại tử. Cách xử lý : ngâm vết thương vào nước nóng trên 45°C từ 30 phút trở lên không nên garo (buộc không cho máu lưu thông), không nên loại bỏ vết chích như cắt, khoét bỏ, không nên hút máu ra, nên được chuyên môn (bệnh viện) chăm sóc.

Cá sư tử – Poisson lion : bạn có thể đọc thêm bài ‘’Cá sư tử’’ để hiểu thêm, là một lài cá xâm lấn, chúng rất đẹp nhưng gai rất độc, chúng có rất nhiều ở các rặng san hô, phần lớn thời gian chúng nằm trong hang. Nếu bắn chúng nên dùng kéo cắt hết các gai nhọn trước khi treo chúng vào móc treo cá. Nếu bị gai đâm, phải ngâm vào nước nóng trên 45°C nếu không bạn có thể bị đau nhức từ 60 phút tới 48 giờ.

Cá hai mươi bốn giờ – Scorpaena plumieri : là một loài cá đặc thù ở Guadeloupe, chúng thường sống ở dưới đáy nước nguỵ trang rất khéo lẫn lộn với các tảng đá bám rêu. Trên lưng chúng có gai ngắn, nhọn và có nọc độc, bạn sẽ bị đau trong 24 giờ nếu bị nó đâm, như trên cũng ngâm vết đâm trong nước nóng trên 45°C.

Chình biển – Les murènes : Chúng thường sống trong hang, thường ra ngoài kiếm ăn vào ban đêm, nếu bắn chúng phải lôi ra khỏi hang ngay khi chúng đang choáng, nếu để chúng tụt sâu vào trong hang rất khó lôi ra. Chúng có răng ngược và nước bọt rất độc, cắn rất đau vì vậy nếu bắn được thì nên cắt đầu của chúng đi để cho ăn chắc. Nếu bị cắn thì nên nặn máu tại vết cắn cho chất độc theo máu ra ngoài. Con to có thể đạt tới 2,4 m.

Cầu gai – Oursin : Có rất nhiều loại cầu gai nhưng ở Guadeloupe có hai loại là có số lượng nhiều nhất : Cầu gai đen (còn gọi là nhím biển đen – diadema antillarum) và cầu gai trắng (Tripneustes ventricosus). Cầu gai đen tương đối nguy hiểm chúng xuất hiện khắp nơi trong các kẽ đá, bạn chạm vào sẽ bị gai đâm nhiều khi xuyên qua cả găng tay khá đau, gai của cầu gai dễ gãy và kẹt trong thịt. Nếu bị đâm nên tìm mọi cách rút chỗ gãy ra.

Rết lửa – Hermodice carunculata : Chúng thường ẩn mình vào trong các tảng đá vào ban ngày, chúng có bộ lông rất độc, có thể đâm vào da và vỡ ra, gây ra đau đớn và nổi mề đay kéo dài. Khi bị đâm bạn phải nhổ hết lông đâm vào bạn bằng bọt cạo râu, bột thạch cao, rượu mạnh, sử dụng kem chống dị ứng để làm dịu vết bỏng.

Bọt biển – L’éponges : một số loại bọt biển có độc khi tiếp xúc với da gây ngứa dữ dội, tê, bỏng và nổi mề đay kéo dài trong vài ngày như bọt biển xốp (Myrmekioderma styx) ; bọt biển lửa (Tedama ignis) ; và bọt biển pa-kay (Neofibularia nolitangere). Nếu bị đụng phải dùng kem kháng độc Histamin hoặc dung dịch Axit axetic (dấm) 5%.

Viết theo tư liệu của www.edenplongee.fr CNIDAIRES